Διημερίδα αφύπνισης και ελπίδας

Με τίτλο: "Η βιομηχανική κληρονομιά των Ιόνιων Νησιών" πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 4 και το Σάββατο 5 Ιουνίου διημερίδα με συνδιοργανωτές το τμήμα Κέρκυρας του Τεχνικού Επιμελητήριου Ελλάδας, το Ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH) και το τμήμα Ιστορίας του Ιόνιου Πανεπιστήμιου.

Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά, που επιχειρήθηκε στον τόπο μία συστηματική αναφορά στον πλούτο της -εξαφανιζόμενης, είναι αλήθεια - πλούσιας κληρονομιάς του τόπου σε βιομηχανικούς χώρους, που σημάδεψαν την κοινωνικοπολιτική εξέλιξη του τόπου τον 19ο και 20ο αιώνα. Θλιβερή απορφάνιση του τόπου, που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της οικοδομικής αδηφαγίας αλλά και της ουσιαστικής αδιαφορίας των τοπικών αρχών και φορέων.

Θαυμάσιες και τεκηριωμένες εισηγήσεις από τους πιο αρμόδιους του αντικειμένου στον Ελληνικό χώρο (Σ. Χατζηγώγας, Ε. Εφεσίου, Μ. Μπαλοδήμου, Ε. Μπενέκη, Δ. Ζήβας, Ε. Μπουμπάρη, Κ. Αδαμάκης, Ν Μπένος, Ε. Ολυμπίτου) αλλά και νεώτεροι-κατά κανόνα συντοπίτες επιστήμονες (, Α. Ρίγγας, Ε. Βουσολίνου, Μ. Καμονάχου, Α. Ζολώτα, Σ. Αράθυμου, Α. Γουλής, Ρ. Αργυρού, Γ. Μιχαήλ).

Ξεχωριστή έμφαση δόθηκε στο ζήτημα της σαπωνοποιίας Πατούνη, της οποίας ο ιδιοκτήτης, Μηχανολόγος μηχανικός Α. Πατούνης ήταν στο πάνελ των εισηγητών. Ομόθυμα εκφράστηκε από ομιλητές και κοινό η ανάγκη διατήρησης της βιοτεχνίας, που είναι ταυτόχρονα μνημείο και ζωντανή και αποδοτική επιχείρηση, μοναδική στο είδος αυτό της παραγωγής.

Οι φάροι της Κέρκυρας και του Ιονίου γενικότερα, τα ελαιοτριβεία, της βόρειας Κέρκυρας, οι αλυκές της Λευκίμμης και φυσικά το εργοστάσιο Δεσύλλα και η ΑΕΒΕΚ ήταν στην θεματολογία της διημερίδας. Ιδιαίτερα μνεία, λοιπόν, για το εργοστάσιο Δεσύλλα με την γνωστή πρόσφατη και συνεχιζόμενη περιπέτεια, που τα διατηρητέα κτίρια του εξαφανίζονται εν μία νυκτί και κανείς ...δεν ξέρει τίποτε... εκτός από τους διωκόμενους (έστω κα δικαιωθέντες) συμπολίτες... Παραπλήσια η κατάσταση στην ΑΕΒΕΚ, που καταρρέει εγκαταλειμμένη την ίδια ώρα, που και εκεί υπάρχουν κτίρια διατηρητέα ως μνημεία βιομηχανικής ιστορίας... Και στις δύο περιπτώσεις η φυσική ή εντέχνως προαγόμενη φθορά έρχρεται να ξεπεράσει τα ... γραφειοκρατικά εμπόδια...

Η κατάσταση δεν είναι ευχάριστη άν σκεφτεί κανείς, ότι τα δύο απειλούμενα οικήματα και χώροι, μαζί με την σαπωνοποιία Πατούνη είναι τα μόνα, ανάμεσα σε πάνω από 30 μνημεία, που διέφυγαν την πεπατημένη της αντιπαροχής και της "αξιοποίησης". Θλιβερή η αντιπαραβολή με τα δεδομένα του Βόλου, όπου πάνω από 30 βιομηχανικοί χώροι έχον διασωθεί με πρωτοπβουλία των τοπικών αρχών και αξιοποιούνται ποικιλότροπα για τις ανάγκες της πόλης...

Η ενεργοποίηση τοπικής αυτοδιοίκησης και ευαισθητοποιημένων πολιτών ίσως καταφέρει να ματαιώσει την ΠΛΗΡΗ εξαφάνιση κάθε μνημειακού δεδομένου της βιομηχανικής ιστορίας του τόπου. Και από αυτή την άποψη, η πραγματοποίηση της διημερίδας μπορεί να αποδειχτεί σταθμός ανατροπής μίας γενικής εφησύχασης για τον πολιτιστικό και περιβαλλοντικό υποβιβασμό του νησιού...